Verslaafd aan neusspray, wat te doen?

Het is nu dat typische net-niet-lenteweer. Af en toe een zonnestraaltje, dan weer een buitje. Als echte Hollandse weeroptimisten laten we toch die dikke sjaal thuis. En pats: je hebt zo een verkoudheidje te pakken. Loop je ook al tijden te sniffelen en snuiten? Een neusspray geeft even verlichting, maar heeft ook verslavingsgevaar.

Verslaving? Dat klinkt serieuzer dan het is. Het is niet zo levensverwoestend als een alcohol- of drugsverslaving, maar behoorlijk irritant is het wel.

In werkelijkheid is het namelijk meer een bijwerking van het medicijn. Het gaat alleen om een lichamelijke verslaving. Mentaal heb je namelijk geen prangende behoefte aan een spuitje. Dat komt door het bestanddeel xylometazoline of oxymetazoline die in veel neussprays zijn verwerkt.

Hoe herken je een neussprayverslaving?

Heb je altijd een neusspraytje in de buurt? Kun je absoluut niet de deur uit zonder een flesje? Sta je op en ga je naar bed met neusspray? Zijn je antwoorden op deze vragen ‘ja’? Dan ben je verslaafd.

Ervaring van Anneloes (26):

"Bij een verkoudheid pakte ik al snel een neusspray, omdat ik simpelweg gek werd dat ik niet "vrij" kon ademen. Nou zijn mijn neusholtes nogal nauw waardoor ik snel wen aan de spray. Als ik geen neusspray gebruik, worden mijn holtes nog nauwer dan voordat ik begon met sprayen. Ja, en dan ben je dus verslaafd. Het is een beetje een taboe ding. Ook wel lichtelijk gênant, want voor de buitenwereld lijkt het misschien alsof ik het lekker vindt om zoveel neusspray te gebruiken. Maar geloof me, het is gewoon dat je neus er aan went. Ik heb die spray echt nodig om fatsoenlijk te kunnen ademen. Ik had zelfs een moment dat ik op feestje stond en mijn spray op was. Het werd zo erg dat je aan mijn stem kon horen dat mijn neus voller en voller raakte. Zo vervelend dat ik gewoon naar huis ben gegaan. Kortom: het is net als sigaretten. Je moet het altijd bij je hebben. Inmiddels ben ik er vanaf door met één neusgat per keer af te kicken. Het kost even een week of twee à drie, maar ik ben wel héél blij dat ik er nooit meer aan hoeft te denken om een spraytje in mijn tas te gooien."

Hoe kom je van die neussprayverslaving af?

Je kunt al verslaafd raken na een week gebruik. Dat ontstaat het zogenaamde ‘rebound effect’. Het medicijn zorgt er voor dat de bloedvaten nog meer open gaan staan en er wordt meer vocht in de neus vastgehouden. Hierdoor raak je nóg benauwder dan eerst en ben je geneigd om meer te sprayen.

Hoe stop je nu deze vicieuze cirkel? Elke KNO-arts zou adviseren om direct te stoppen met het gebruiken. ‘Cold turkey’, zoals ze dat in verslavingstaal noemen. Voor mensen die afhankelijk zijn van neusspray is dit geen optie. Ze kunnen namelijk niet slapen vanwege de verstopte neus.

Drie methoden op te stoppen

Voor een ‘onofficiële’ verslaving is het wel lastig om af te kicken. Eén methode is om direct te stoppen, maar zoals eerder gezegd is dat vrij lastig. Het flesje verdunnen met water is een makkelijkere optie om langzaamaan te wennen. De laatste methode werkt het snelst: gebruik nog maar in één neusgat neusspray. Let wel op dat je bij het slapen op de zij ligt met het ‘neusspray neusgat’ naar beneden. In 5 à 10 minuten stroomt het bloed weg uit je neusslijmvlies waardoor er meer ruimte komt.

Je weet het: voorkomen is beter dan genezen. Wil je een neussprayverslaving voor zijn? Zoek dan naar producten zonder het ingrediënt xylometazoline of oxymetazoline. Óf zorg ervoor dat je de neusspray niet langer dan een week gebruikt.

Lees ook: 6 tips om niet aangestoken te worden