Ghana: Eén grote cultuurshock

Reizen door Madelon

Toen ik thuiskwam van mijn studiereis naar Ghana, nu iets langer dan een jaar geleden, MOEST alles opeens weer. En dat is even wennen, als je je de Afrikaanse mentaliteit in vier weken helemaal eigen gemaakt hebt. ?Het komt wel?, zo gaat dat daar in Ghana. Geen haast, geen tijdsdruk. We zien het wel. Met elf medestudenten en een docentbegeleider gingen we op zoek naar de mooie, goede verhalen uit Afrika. We integreerden in de Ghanese samenleving en ervaarden de Afrikaanse cultuur van dichtbij. En wat was het prachtig.

Na thuiskomst was ik bijna bang om mijn agenda te pakken en afspraken te plannen. En dan dacht ik dat ik tijdens mijn eerste dagen in Ghana een cultuurshock had. Want wat is Afrika anders dan de ?westerse? wereld die wij gewend zijn. Al op onze tweede dag in Accra zagen we ze: de sloppenwijken. De hutjes waarin complete gezinnen wonen. De donkere kindjes die op blote voeten, of soms zelfs naakt, buiten rondlopen. Überhaupt complete gezinnen die hele dagen buiten rondlopen. De vuilnisbelten. De loslopende kippen. De rotzooi op straat. De kinderen die geslagen worden. De bedelende mensen. De armoede waarin mensen leven. Je kan je er geen voorstelling van maken, totdat je het met eigen ogen ziet. En zelfs dan nóg niet. Zó bizar.

 


Dan is Nederland opeens héél rijk. Bij thuiskomst voelde mijn eigen straat aan als een villawijk in het Gooi. De stoepen zijn zo goed afgewerkt. De straten zijn schoon en netjes. De huizen zijn zó groot. Wat een contrast met de sloppenwijken waar we in Ghana doorheen liepen. Waar we aangestaard werden. Om onze huidskleur? Om ons geld? Misschien wel om onze eigen nieuwsgierige gezichten. Je weet dat je bekeken wordt en dat ze zich afvragen wat je komt doen. Je verwacht dat ze je haten, dat ze je benijden om je geld. Maar ze gedragen zich niet zo. Ze zijn zo aardig, gastvrij en geïnteresseerd. En dat is zo dubbel. Ik voelde me bijna schuldig dat ik het geluk heb gehad dat ik in Nederland geboren ben. Heel confronterend, leuk was anders.

Toch is Afrika prachtig, dat is vooral wat ik iedereen mee wil geven. Afrika is niet alleen maar honger, armoede en ellende. Absoluut niet! De toestand waarin mensen in de sloppenwijken verkeren is niet te relativeren en absoluut heftig om te zien, maar grote gedeelten van Afrika zijn welvarend. Veel mensen hebben werk, verdienen geld, gaan naar school en zijn gelukkig met wat ze hebben, ook al is dat nog zo weinig. Hoe cliché ook, ik heb geleerd dat dát het belangrijkst is. Want ja, het is zo: de mensen hebben weinig vergeleken met ons. Maar dat is het ?m juist: vergeleken met ons. Waarom zouden wij arme sloppenwijken meten aan onze eigen wereld? Waarom zijn wij er zo van overtuigd dat mensen in Afrika het ?slecht? hebben? Hebben wij het dan niet gewoon ?heel erg goed?? Een Ghanese Journalistiek-studente drukte het me op het hart: ?Write good things about Africa. Journalists in Europe only show the poverty. Write other stories, good stories, do it for me.? Ze smeekte het me bijna. Zegt dat niet genoeg?

 


We hebben in Ghana zo veel geweldige dingen gedaan. We hebben tussen de boomtoppen gelopen op veertig meter hoogte. We zijn tijdens een potje voetbal dik ingemaakt door het nationale dameselftal van Ghana. We hebben gepraat met de ambassadrice van Nederland op de ambassade. We hebben over de grootste markt van West-Afrika gelopen. We staan op de foto met de minister van Onderwijs. We hebben ?banku? gegeten en ?Amarula? gedronken. We hebben twee keer in de nationale krant gestaan. We zijn ?obruni? (witgezicht) genoemd en hebben gekscherend gereageerd met ?obibini? (zwartgezicht). We werden naar een stadion gereden in de spelersbus van King Faisal. We hebben in de golven gedoken. We zijn op de koffie geweest bij een chief. We hebben afgedongen op de Art Market. We hebben gezien wat voetbal met mensen kan doen. We hebben gezien hoe mensen zichzelf staande weten te houden met weinig. We hebben, bewust of onbewust, zo veel geleerd. Over de andere cultuur, over de mensen, over onszelf, eigenlijk over de hele wereld.

 


De komende tijd wil ik jullie meenemen op mijn reis naar Ghana en wil ik jullie alle highlights laten zien, alle geweldige dingen laten meebeleven die ik zelf beleefd heb. En misschien kan ik jullie overhalen om zelf eens een bezoekje te brengen aan het prachtige land. Want dat is écht wat het is. Het heeft zo vreselijk veel indruk gemaakt. Niet alleen de armoede, maar de hele Afrikaanse cultuur. Wat hebben we gave dingen gedaan, gezien en meegemaakt. Wat hebben we geweldige mensen gesproken. Wat ben ik verliefd geworden. Op Afrika.