Achtergrond: Herinneringen van nu door ankers van toen...

Vrije tijd door Redactie Ze.nl
Externe prikkels, intern gevoel

Wellicht heb je bovenstaande reactie weleens meegemaakt. Ineens word je overvallen door een emotie. Het kan zowel een prettig als minder prettig gevoel zijn. De aanblik van een meubelstuk waardoor je ineens weer in je ouderlijk huis bent, een bepaalde geur die je doet herinneren aan een vakantie, maar ook de geur van een drankje waar je ooit een keer net teveel van hebt gedronken... Het zijn allemaal ankers die je mind heeft opgeslagen. Externe prikkels die intern een reactie geven, zodat jouw gemoedstoestand verandert. De bovenstaande prikkels zijn willekeurig, dat betekent dat je ze niet hebt gekozen. Wat nu als je deze externe prikkels kunt beïnvloeden en een positieve gemoedstoestand kunt oproepen in een gewenste situatie?

Een oud principe

Het inzetten van ankers is een oud gegeven. We doen het voortdurend onbewust en op deze manier leert het brein zaken te ordenen en te herkennen. De meeste mensen zullen de bekende experimenten van de Russische psycholoog Pavlov herkennen. Hij diende de hond een prikkel toe (voedsel) en kreeg een consistente reactie (kwijlen). Op dat moment liet hij een belletje rinkelen (de geconditioneerde prikkel) terwijl het voedsel in de bek werd gelegd. Het effect is dat de hond zal reageren als het belletje rinkelt. Enkel bij het belletje, zal de hond dan gaan kwijlen. Met dit baanbrekende onderzoek won Pavlov de Nobelprijs voor fysiologie. Sindsdien zijn de onderzoeken uitgebreid en neemt de kennis voortdurend toe, hoe we dit in ons voordeel kunnen gebruiken.

Anker toepassen

Hoe kunnen we nu deze kennis in ons dagelijks leven toepassen? Iedereen heeft weleens een ‘onhandige’ emotie op een specifiek moment. Dit betekent overigens niet dat je je gevoel moet wegstoppen, maar dat je het gevoel parkeert. Stel je bent verdrietig over iets, maar over tien minuten heb je een belangrijk telefoongesprek waar een hoop van afhangt. Eigenlijk kun je het gesprek niet uitstellen. Op dat moment is het toepassen van een anker interessant. Een hele simpele is: neem iemand in gedachten die je erg prettig vindt en sluit je ogen. Concentreer je compleet op deze persoon en haal -als dit prettig voelt- eventueel de persoon dichterbij in je mind. Voel wat dit met je doet, in de meeste gevallen geeft dit hetzelfde effect als de persoon daadwerkelijk zien. Onze mind weet namelijk niet het verschil tussen realiteit en iets wat bedacht is. Je kent wellicht de filmpjes van een achtbaan? Het lijkt net of je er daadwerkelijk in zit en zelfs kun je het idee hebben dat de ruimte beweegt... Mmmm, het is slechts een filmpje...

Ankertje uitwerpen...

Voorgaand voorbeeld is een visueel anker: iets wat je ziet uit het verleden waardoor je teruggaat naar dat ene gevoel. Wat je ook kunt toepassen in een kinesthetisch anker, een gevoelsanker. Hoe fijn zou het zijn als je makkelijker kunt ontspannen? Je kunt dan een ontspanningsanker maken tussen duim en wijsvinger. Hoe doe je dat? Er is een aantal regels om een anker te maken. 1. Denk aan een specifieke situatie waarin je je ontspannen voelde. Ga terug naar dat moment 2. Het helpt om je voor te stellen dat iemand het volgende tegen je zegt: Zie wat je toen zag, voel wat je toen voelde en hoor wat je toen hoorde. 3. Ga helemaal in dat gevoel op en verdubbel het, maak het gevoel groter en groter. 4. Op het moment dat je op de piek van de ervaring zit, houd je 21 seconden het topje van je je duim en wijsvinger ontspannen tegen elkaar aan. 5. Als laatst test je het anker: zorg dat je in een andere gemoedstoestand komt, bijvoorbeeld heel druk. Druk dan je wijsvinger en duim tegen elkaar aan en voel wat er gebeurt. Het kan werkelijk magic opleveren...

Leidt jezelf naar een andere state

Hoewel de bovenstaande oefening in de praktijk erg simpel is. Kan het zijn dat je de oefening een aantal keer moet doen, voordat het anker echt goed werkt. Zorg ervoor dat je de eerste keer ook in een rustige situatie bent zonder veel afleiding, dan gaat het gemakkelijker. Je kunt het anker versterken door elke keer dat je in een ontspannen situatie bent (op vakantie, in de sauna, in meditatie) duim en wijsvinger weer op elkaar te plaatsen. Zie deze skills als een verrijking van je gereedschapskist om je zo nu en dan in een andere state te brengen. Het kinesthestische voorbeeld gaat over je ontspannen voelen, maar kan natuurlijk ook enthousiasme, motivatie of vrolijkheid oproepen.

State van een ander beïnvloeden

Kun je nu ook de state van een ander beïnvloeden? Uiteraard, sterker nog we doen dit continue. Een babytje die verdrietig is geven we allerlei prikkels door onze gezichtsmimiek, door aanraking (te kietelen of te aaien bijvoorbeeld). Van nature zijn we dus gewend om verschillende ankers, te geven, zowel visueel (zicht) kinesthetisch (gevoel) als auditief (gehoor). Wanneer je kinderen hebt kun je de state beïnvloeden door elke keer dat je kindje lacht zachtjes op een plek te wrijven. Een plek die bij voorkeur makkelijk is terug te vinden, op de schouder of op de rug bijvoorbeeld. Als je kind dan een keer lastig/huilerig/vervelend is, dan heb je kans dat hij of zij moet lachen wanneer je dit anker aanraakt.

Wat is je intentie?

Bij toeval kwam ik er achter dat ik onbewust allerlei ankers zette bij vrienden en familie. Overigens doen we dit allemaal, alleen zijn we hier niet altijd bewust van. Ik zette onbewust ankers bij anderen. Zo maak ik graag mensen aan het lachen, ik vind het fantastisch om een glimlach op iemands gezicht te zien. Dit maakt de ander vrolijk en mij ook. Als kind zat het er al, ik was het type ‘clowntje’. Om te zien hoe dit werkte, ben ik dit met iemand gaan analyseren. Zo ontdekte ik dat als ik grappen maak, ik exact kijk hoe een persoon daarop reageert. Als ik zie dat een persoon erg hard moet lachen om een grap, onthoud ik deze. De volgende keer, als de persoon bijvoorbeeld wat down is, herhaal ik in mijn spreken de grap, of een gedeelte ervan. Soms alleen maar de intonatie. In de meeste gevallen verschijnt er een grote glimlach op het gezicht van de ander, of zelfs moet hij of zij soms hard lachen... Zo kun je dus een onbewust proces, bewust maken. Tja, is dit beïnvloeding? Zeker weten. We beïnvloeden continue, dat is niet erg, maar belangrijker is: is je intentie juist?

Meer regie!

Kortom, hoe fijn is het om meer regie te hebben over je gemoedstoestand? Emoties zijn net als gedachten, ze komen en gaan en niet altijd hoef je er iets mee te doen. Uiteraard is van belang om goed te kijken naar je emoties, je emoties te erkennen. Als je continue overvallen wordt door een bepaalde emotie is het niet handig om daarover heen te stappen en dit gevoel even weg te zappen. Je kunt dan, met of zonder hulp, rustig eens naar die emoties kijken om te zien wat de reden is dat je iedere keer dat gevoel hebt. Buiten de ‘grote emoties om’ is het niet schadelijk om jezelf en anderen op een positieve manier een goede state of mind mee te geven. Onthoud: Je geeft mensen altijd iets mee. Aan jouw de keuze of je een positief gekleurde bril meegeeft of het tegenovergestelde...

Heeft bovenstaand artikel je interesse gewekt? Joni Bais schrijft, traint en coacht voor New Life University. New Life University organiseert opleidingen om een sterke balans te krijgen op het gebied van Body, Mind, Spirit en Skills. Check voor meer info de website www.newlifeuniversity.com