Zwanger worden: wat als het niet lukt?
Ergens eind twintig beginnen de eerste vrienden om je heen kinderen te krijgen en ook je ouders plaatsen af en toe een subtiele opmerking. Of jullie al aan kinderen denken. Ja, sterker nog: jullie proberen het al een tijd, maar tot nu toe zonder succes. Voor lang niet iedereen is het zo vanzelfsprekend om zwanger te worden. Je kansen zijn afhankelijk van zo veel factoren. Denk bijvoorbeeld aan leeftijd en leefgewoonten. Wanneer je jonger bent dan 30 jaar, is de kans dat je zwanger wordt ongeveer 20% per maand. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen is dan ook 29,4 jaar. Wanneer je wat ouder bent, bijvoorbeeld 38, is die kans geslonken naar 5%. Het is dus logisch dat wanneer je wat ouder bent, je helaas iets meer geduld zult moeten hebben. Wel is het natuurlijk fijn om te weten wat je kunt doen om deze kans te vergroten en natuurlijk wat je vooral níet moet doen.
De meest gehoorde adviezen zijn natuurlijk: niet roken en niet drinken. Dit verlaagt de kans op een zwangerschap aanzienlijk en kan de vruchtbaarheid aantasten. Ook cafeïne is geen aanrader; probeer wat te minderen met bijvoorbeeld koffie en cola. Eén kopje per dag is niet erg, maar drink geen liters per dag. Het is ook geen geheim dat overgewicht niet bevorderlijk is om zwanger te worden. Maar ook voor vrouwen met een te laag BMI is het moeilijker om in verwachting te raken. Het beste is dus om een goede balans in je gewicht te zoeken.
Je partner
Zwanger worden doe je samen, dus ook je man of vriend kan wat doen! Het belangrijkste is de temperatuur van zijn sperma. Zo kan hij beter geen te strak ondergoed dragen, want dan wordt het iets te warm down there. Let er dus ook op dat hij niet te lang en niet te warm doucht. En dan nog iets waar je misschien niet direct aan denkt: geen laptop op schoot! En voor je partner geldt natuurlijk ook: roken en drinken zijn niet bevorderlijk. Roken leidt tot afwijkingen in de spermacellen en drinken kan impotentie veroorzaken. Ook stress is een boosdoener. Zorg dus dat je vent lekker ontspannen is en dat-ie ook een beetje in beweging blijft!
Seks en zwanger worden
Er zijn deskundigen die beweren dat sperma een betere kans heeft om een eicel te bevruchten, als de vrouw erg opgewonden is. En dit wordt ook gezegd over het vrouwelijke orgasme: wanneer je spieren samentrekken tijdens een orgasme, gaat het sperma dieper de schede in en hierdoor neemt de kans op bevruchting toe.
En welk standje werkt dan het best? Volgens onderzoek is dat de missionarishouding. Je kunt ook nog een kussen onder je heupen leggen, zodat de spermacellen makkelijker bij je baarmoeder kunnen komen. Vermijd de standjes waarbij jij bovenop zit en wacht na de seks een kwartiertje met naar de wc gaan. Het beste is om elke twee dagen te vrijen in de zes dagen vóór je eisprong. En die eisprong is weer twee weken voor het begin van je menstruatie. Het is dus handig om voor jezelf bij te houden wanneer je ongesteld wordt en wanneer je het vruchtbaarst bent. Koop bijvoorbeeld een klein notitieblokje of een dagboek. En als laatste: probeer positief en rustig onder alles te blijven. Stress is namelijk helemaal niet goed voor je en werkt je alleen maar tegen!
Wanneer het na meer dan een jaar nog niet gelukt is om zwanger te raken, hebben artsen het vaak over 'verminderde vruchtbaarheid'. Je kunt dan laten onderzoeken waar de oorzaak ligt en welke mogelijkheden er voor jullie zijn. Steeds meer nieuwe behandelingen en technieken zorgen ervoor dat een hoop kinderwensen gelukkig toch nog in vervulling gaan.
Sommige vrouwen ovuleren niet of te weinig, waardoor er geen eisprong plaatsvindt. Dit is vaak met een hormoonbehandeling op te lossen. Deze hormonen helpen om de cyclus weer regelmatig te maken en de eisprong op te wekken, waardoor je weer een eisprong krijgt. De hormonen kun je als een tablet innemen of via een injectie.
KI (Kunstmatige Inseminatie) en IUI (Intra Uteriene Inseminatie) zijn vaak de behandelingen die als eerste genoemd worden als er geen directe oorzaken te vinden zijn voor het uitblijven van je zwangerschap.
Bij KI wordt zaad kunstmatig in de baarmoedermond gespoten. Dit kan met het zaad van je partner zijn of met donorzaad. Dit laatste is alleen toegestaan als natuurlijke geslachtsgemeenschap niet mogelijk is. Het zaad kan voor je worden geselecteerd op kenmerken zoals huidskleur, haarkleur en lichaamsbouw.
Bij IUI wordt het zaad rechtstreeks in de baarmoederholte gespoten. Wel moet het zaad voor deze behandeling ‘opgewekt’ worden. Hierdoor wordt het slechte zaad van het goede zaad gescheiden, zodat er bijvoorbeeld geen bacteriën meer in zitten. Door veel ziektekostenverzekeringen wordt IUI vergoed.
IVF
IVF (In Vitro Fertilisatie) is een van de behandelingen die uitgevoerd worden met als belangrijkste reden dat de eileider niet goed meer functioneert of is afgesloten. Als er andere oorzaken zijn, wordt er vaak eerst naar een andere oplossing gekeken. Iedereen weet dat het bestaat, maar toch wordt er weinig over gesproken, terwijl IVF eigenlijk gewoon een omweg is. IVF betekent dat de eicellen buiten het lichaam worden bevrucht. Het is echter niet zo simpel als het klinkt, want er komt veel bij zo’n behandeling kijken. De eiblaasjes (follikels) moeten namelijk nauwkeurig in de gaten worden gehouden, de eicellen moeten geïsoleerd worden en er wordt een punctie gemaakt van de rijpe eiblaasjes. Dan moet het zaad nog opgewekt worden en samengebracht worden met de eicellen. Als er één of meer bevruchte eicellen zijn, worden ze teruggeplaatst in de baarmoederholte. Als er te veel embryo’s ontstaan worden deze ingevroren.
Nadelen: de behandeling kost erg veel tijd en er zijn redelijk veel stappen die je moet zetten voordat het werkt. Daarnaast is de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap bij IVG iets groter.
Voordelen: je hoeft na de punctie niet in het ziekenhuis te blijven. Hierdoor zit je niet tussen de ‘ziekenhuissferen’ en thuis voel je je natuurlijk het lekkerst. Daarnaast is de kans op een zwangerschap ongeveer 35%. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van het aantal en de kwaliteit van de teruggeplaatste embryo’s.
Kosten: het aantal stappen dat je nodig hebt tijdens de behandeling, bepaalt de hoogte van je rekening. De meeste particuliere verzekeraars vergoeden de behandeling onder bepaalde voorwaarden. Check dit dus goed bij je verzekering.
Ook het vragen van een draagmoeder is een keuze die je kunt maken, als je bijvoorbeeld wel goede eitjes, maar geen baarmoeder hebt. Het embryo, dat wordt verkregen uit eitjes van de moeder en zaadcellen van de vader, wordt teruggeplaatst in de baarmoeder van de toekomstige draagmoeder. Dit heet 'hoogtechnologisch draagmoederschap'. Het kind is dus genetisch van jezelf. Ook kan de draagmoeder via de natuurlijke weg of via kunstmatige inseminatie bevrucht worden met het zaad van de vader, waardoor ze dus wel genetisch verwant is aan het kindje.
Nadelen: als het kindje genetisch gezien van de draagmoeder is, kan zij zich gaan hechten aan het kindje, terwijl ze het na 9 maanden moet afstaan. Hierdoor kunnen (psychologische) problemen ontstaan. Het is moeilijk om deze gevoelens van tevoren in te schatten. Het draagmoederschap is daarom een keuze waar je echt goed over na moet denken. Daarnaast ben je volgens het Nederlands recht niet meteen de ouders van het kindje. Om het juridisch gezag over je kindje te krijgen zijn er een aantal stappen die doorlopen moeten worden.
Voordelen: je kunt een kindje krijgen dat echt van jouw vriend of man is. Daarnaast zijn de kansen ongeveer 25% per poging en je bepaalt zelf wie je als draagmoeder wilt.
Natuurlijk zijn er naast de behandelingen die hierboven staan nog veel meer opties. Denk bijvoorbeeld aan eiceldonatie, ICSI of adoptie. Waardoor een zwangerschap uitblijft, is nou eenmaal bij iedereen verschillend en het kan ook niet altijd benoemd worden door artsen. Daarom is het belangrijk om jezelf niet te vergelijken met anderen en er rustig over na te denken.
Heb jij (weleens) moeite met zwanger worden (gehad)?