Succesvol en chronisch depressief

Ogenschijnlijk heeft Sally Brampton het goed voor elkaar in haar leven. Al jaren geleden heeft ze van haar hobby haar werk kunnen maken. Ze bewoont een leuke flat in Londen, waar ze geniet van het gezelschap van haar vrienden, haar opgroeiende dochter en het effect van de seizoenen op alles wat groeit en bloeit in haar tuin. Maar schijn bedriegt: deze zelfstandige en krachtige vrouw, die zo van het leven houdt, heeft jaren van intense strijd tegen zware depressies achter de rug. Ze belandde meermalen in een psychiatrisch ziekenhuis, slikte een cocktail van zware medicijnen en raakte zo verslaafd aan de drank dat ze hele flessen wijn en wodka per dag dronk om de pijn maar te verdringen. Uit het dal is een gedetailleerd relaas van het verloop van haar ziekte en van hoe ze het uiteindelijk voor elkaar kreeg om op te krabbelen.

Iedereen is wel eens een dag wat minder happy, iets dat we al snel aanduiden met woorden als 'ik voel me een beetje depri'. Af en toe een dip hebben, is volstrekt normaal. Het wordt een ander verhaal wanneer al je dagen en nachten gehuld zijn in een duistere wanhoop en je langzaam maar zeker de grip op het leven verliest. Zware depressiviteit (ook wel klinische depressiviteit genoemd) is een ziekte, net zoals een longontsteking of borstkanker. Helaas worden ziektes zonder duidelijke uiterlijke symptomen door de buitenwereld vaak niet echt serieus genomen. 'Ach, kop op, morgen schijnt de zon weer!' is dan bijvoorbeeld een veelgehoorde reactie. Hierdoor gaan vele depressieve mensen koppig door met het ophouden van de schijn dat het ze goed gaat en dat ze het allemaal wel redden in het leven. Ook al huilen ze zichzelf elke nacht in slaap.

Met Uit het dal laat Sally Brampton zien wat er met je kan gebeuren als je aan zware depressiviteit lijdt. Open en hartverscheurend eerlijk schrijft ze over het 'keelmonster' dat haar lange tijd in de greep had, over de onmacht, de wanhoop en suïcidale gedachten. Twee keer probeerde ze zichzelf van het leven te beroven. Ze versleet de ene therapie na de andere, zonder veel succes. Desondanks is Uit het dal geen tragisch boek geworden. Er valt zelfs genoeg te lachen, dankzij de oprechte manier waarop de schrijfster haar verhaal doet, in combinatie met haar droge gevoel voor humor. Dat maakt het niet alleen een interessant, maar ook leuk boek om te lezen.

Sally's depressiviteit is een chronische conditie. Ze zal altijd op haar hoede moeten blijven, omdat de duisternis haar ieder moment weer kan overvallen. Om de ziekte zo veel mogelijk op afstand te houden, drinkt ze tegenwoordig geen druppel alcohol meer en heeft ze baat bij yoga, acupunctuur, vitamines en veel sociale contacten. Na een lange weg van verbeteringen en terugvallen gaat het nu goed met haar en is ze in staat geweest om de draad van haar dagelijks leven weer op te pakken.

De moraal van dit boek is wat mij betreft dat depressiviteit iets is waar iedereen mee te maken kan krijgen, ongeacht de omstandigheden. Het is geen gezeur dat is voorbehouden aan zielige, onzekere mensen. Wanneer je lijdt aan een zware depressie, betekent dat dat je ziek bent en hulp nodig hebt om te genezen. Dit boek kan een waardevol document zijn voor iedereen die zelf depressief is (geweest) en voor mensen die een depressiepatiënt van dichtbij meemaken. Maar ook wanneer je niet direct met depressiviteit te maken hebt, laat het zien dat we allemaal kwetsbaar en menselijk zijn.

Uit het dal
Brampton, S.
320 bladzijden
Uitgeverij Forum
ISBN 9789022549650