Uitreiking Thea Beckmanprijs 2006

Er is geen betere locatie voor de uitreiking van een prijs met een historische achtergrond dan themapark Archeon in Alphen a/d Rijn. De gasten worden geheel in stijl ingehaald door Middeleeuws bazuingeschal en citerspel (foto), alvorens zij in het oude klooster getuige zijn van een paneldiscussie en de uiteindelijke uitreiking van de Thea Beckmanprijs 2006. Deze prijs werd in 2002 op initiatief van het Historisch Nieuwsblad ingesteld en wordt in samenwerking met het schrijverscollectief de Schrijvers van de Ronde Tafel uitgereikt.

Dag- en juryvoorzitter Frits van Oostrom leidde na een korte introductie panelleden Pat van Beirs (winnaar 2005), Boris van der Ham (D66-politicus en tweedekamerlid), Marieke Oomen (eigenaresse van kinderboekhandel in Amsterdam) en het publiek door de discussie waarin de betekenis van dit genre kinderboek centraal staat.

Het gaat goed met het historische kinderboek. De verhalen zijn filmisch en komen tot leven door de rijke beschrijving. Universele thema's als liefde, schuld, vriendschap en verraad worden tegen een historische achtergrond uitgewerkt. Daarbij vindt iedereen dat die achtergrond feitelijk wel juist moet zijn. Van der Ham: 'Je kunt pas een punt maken van het heden, als je een koppeling met het verleden kunt maken. Dat geeft houvast. Ken je je eigen geschiedenis, dan leer je democratisch denken. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen.'

Alle aanwezigen zijn het eens met het feit dat de boeken niet specifiek voor kinderen worden geschreven. Het is als volwassene juist heel aantrekkelijk om met deze historische boeken terug te keren naar de eigen jeugddromen. Het feit dat de historische kinderboeken goed verkopen aan zowel groot én klein, zegt genoeg.

Na een plezierige en leerzame discussie is het tijd voor de daadwerkelijke bekendmaking van de winnaar van de Thea Beckmanprijs 2006. Zes genomineerden wachten in spanning op de uitslag. De jury had het moeilijk, aldus van Oostrom. De kwaliteit van zowel de long- als de shortlist was hoog. Uiteindelijk koos de jury voor het prachtige boek Serge/Samuel van de Belg Willy Spillebeen.

Serge/Samuel is volgens de jury een aangrijpend, zeer geloofwaardig boek over de schuldgevoelens en schaamte van overlevenden van de oorlog. Een elf-jarige jongen weet te ontsnappen aan het transport naar Auswitz, maar laat daarbij zijn moeder en zusje achter. Zijn schoolvriendje van vroeger achterhaalt zijn geschiedenis.

Willy Spillebeen is hoogst verbaasd als hij de uitslag hoort. Ook is hij geëmotioneerd. 'Het is een deels autobiografisch boek', legt hij uit. Met een lach vervolgt hij: 'Gek genoeg betekent deze prijs dat ik nu zelf tot een historisch persoon ben verworden.'

Desgevraagd legt Spillebeen uit dat hij niet het jongetje is dat uiteindelijk ontsnapt. 'Ik had in de oorlog een klasgenootje waar iets raars mee was. Hij verdween en bleek later Joods te zijn. Dat verhaal raakt me nog steeds. Een ander verhaal dat mij ter ore kwam, over een elf-jarige die met behulp van enkele jonge verzetslieden uit de transporttrein naar het concentratiekamp kon springen, heb ik hieraan gekoppeld. Het had zo mijn schoolvriendje kunnen zijn. Van hem heb ik nooit meer iets vernomen.'

Pat van Beirs, de winnaar van vorig jaar, geeft aan dat deze prijs erg veel betekent voor een schrijver: 'Als wij hem niet hadden gewonnen, had mijn boek nooit zoveel succes gehad. Zowel in België als Nederland is de toekenning, zelfs de nominatie, van deze prijs een ultieme kroon op je werk.'

_{Afbeelding verwijderd door redactie}

Serge/Samuel
Willy Spillebeen
143 pagina's
Uitgeverij: Davidsfonds
ISBN: 9059081749
Adviesprijs: 15,95 euro