Sonja (34): ‘Ik ging in gesprek met de partner van mijn verkrachter’

Psyche & spiritualiteit door Laura

De 20-jarige Sonja leefde een vrij, onbevangen leven totdat ze op een avond van haar fiets werd gedwongen en onder bedreiging met een mes werd verkracht. Zeven jaar later stuurde ze in een opwelling een bericht naar de inmiddels ex-vrouw van haar belager. Sonja: “Ik heb me jaren vaak eenzaam en onbegrepen gevoeld. Zij had dat ook.”

sonja graansma

Lees ook: Patricia's dochter had anorexia en nam haar eigen leven

Onder bedreiging van een mes

“Op maandag 8 september 2003 fietste ik laat in de avond vanuit Doorwerth, waar mijn toenmalige vriend woonde, naar huis in Heelsum. Toen ik de heuvel af fietste, zag ik in de verte een man de weg oversteken. Hij ging op het fietspad lopen en om hem niet te laten schrikken of per ongeluk aan te rijden, minderde ik vaart en belde voor de zekerheid met mijn fietsbel.”

“Vlakbij hem draaide hij zich om en sprong voor mijn fiets. Ik schrok, maar een paar tellen later vroeg hij me of ik wist hoe laat het was. Op het moment dat ik omhoog kijk van de mobiele telefoon waar ik de tijd op bekeek, zag ik dat hij een mes in zijn handen had. Ik moest met hem meelopen. Hij zei dingen als ‘Doe maar gewoon als je mijn vriendinnetje bent’ en ‘Je vindt het vast leuk met mij’. Op een stukje gras achter een container, heeft hij mij verkracht onder bedreiging van het mes. Die gebruikte hij om mijn beha en haarelastiekje los te snijden. Ook begreep ik later dat ik, buiten een kras op mijn borst, een kras van het mes op mijn bil had.”

Schreeuwen en huilend naar huis

“Niet veel later kwam hij klaar. Ik vreesde voor mijn leven, maar hij gaf mij mijn kleding aan. Hij vroeg ‘Lukt alles zo verder?’ alsof wat net gebeurde, de normaalste zaak in de wereld was en hij liep weg richting de openbare weg. Ik was verbaasd dat hij mij liet gaan en heb mezelf trillend aangekleed. Daarna ben ik zo snel als kon schreeuwend en huilend naar huis gefietst. Thuis heeft mijn moeder 112 gebeld en is het hele onderzoek op gang gekomen. Die nacht moest ik, na een kort gesprek met een agent, naar de GGD voor lichamelijk onderzoek. De volgende ochtend werd ik in het ziekenhuis verwacht en later op het politiebureau voor een uitgebreid proces verbaal.”

Geschrokken

“Mijn ouders en mijn vriendje waren enorm geschrokken. Wat ik wel moeilijk vond, was dat de moeder van mijn vriend mij in eerste instantie niet geloofde toen ik haar via de telefoon vertelde wat er gebeurd was. Ze dacht dat ik het verzonnen had om aandacht te krijgen.”

Dader opgespoord

“De dader is gevonden door intensief speurwerk van de zedenrechercheurs. Hij bleek bij een slachtoffer in Noord-Brabant een mobiele telefoon gestolen te hebben en heeft deze gebruikt om te bellen. Zo hebben ze hem weten te traceren. In november 2003 werd hij gearresteerd. De rechtszaak volgde in maart 2004. Hij is veroordeeld en heeft een celstraf van 30 maanden gekregen en TBS.”

Contact met de ex-vrouw

“Ik ben jarenlang op zoek geweest naar een manier om om te gaan met de verkrachting. Ik wilde dingen kunnen verklaren en zoveel mogelijk informatie erover verzamelen. Toen ik een oude map tegenkwam bij de verhuizing met daarin papieren van de civiele procedure, zag ik de naam van zijn ex-vrouw staan. Uit nieuwsgierigheid heb ik haar opgezocht en zag dat zij een coachingpraktijk voor vrouwen had opgericht. Dat raakte mij. Ik vond het bijzonder dat zij na zoveel ellende haar leven op zo’n manier had weten op te pakken. Ik wilde haar dat laten weten. Niet met de intentie om daar verder een vriendschap of intensief contact aan over te houden. Wel was ik benieuwd naar haar kant van het verhaal.”

Slachtoffer van dezelfde man

“In een opwelling stuurde ik haar een mail. Pas later ben ik me af vragen of dat wel verstandig was. Ik was bang voor een negatieve reactie. Haar eerste bericht terug haalde gelijk de spanning weg. Het ontroerde mij om haar te spreken. Vooral omdat we in hetzelfde schuitje zaten. We waren slachtoffer van dezelfde man, maar op twee verschillende manieren. Het gaf me steun en het gevoel dat ik er niet alleen voor stond. De jaren ervoor heb ik me namelijk vaak eenzaam en onbegrepen gevoeld. Zij had dat ook.”

Verhaal op papier

“Ik heb een boek geschreven over mijn verhaal: Losse haren. In eerste instantie ben ik het gaan opschrijven om alle informatie, in mijn hoofd en op papier, voor eens en voor altijd kwijt te kunnen in een chronologische volgorde. Eenmaal begonnen met schrijven, begon ik het ook waardevol te vinden om het complete verhaal met familie, vrienden en later ook met mijn dochter (inmiddels is er een tweede dochter) te kunnen delen. Op een verjaardag of tijdens een afspraak gooi je namelijk niet dat hele verhaal op tafel. Het zijn altijd korte stukjes die je deelt. Naar mate het schrijven vorderde, voelde ik ook meer en meer de wens om het verhaal in een fysiek boek aan deze mensen te kunnen geven. Pas later kwam daar ook mijn wens bij om andere slachtoffers te helpen met mijn verhaal.”

“In het begin was ik wat terughoudend om echt die stap te zetten, omdat ik besefte hoeveel tijd het mij zou kosten om met dit moeilijke onderwerp bezig te zijn en wat er op me af zou gaan komen. Ik zou mezelf behoorlijk kwetsbaar moeten opstellen en steeds erover moeten praten. Ik twijfelde of ik daar klaar wel voor was en of het niet ten koste van mezelf en mijn gezin zou gaan. In die twijfelfase heb ik veel inspiratie en moed geput uit citaten van inspirerende vrouwen die uit hun comfortzone durfden te treden.”

sonja graansma
Sonja keerde terug naar de plek waar het allemaal gebeurd was.

Zelfhulpboek

“Het schrijven van het boek heeft mij absoluut geholpen. Er waren veel stukjes van het verhaal die ik vergeten was. Om het hele verhaal compleet te krijgen, heb ik ook familie en vrienden gevraagd hoe zij die periode met mij beleefd hebben. Dat haalde een stukje eenzaamheid bij mij weg. Eindelijk wisten ze na het lezen van mijn boek hoe intens dit allemaal voor mij geweest is. Hoe diep ik gegaan ben en hoe ongelooflijk moeilijk het voor mij was om mezelf niet kwijt te raken.”

Herbeleven

“Door het schrijven moest ik alles opnieuw beleven. Het was nog enger dan ik van tevoren dacht. Nachtmerries kwamen weer terug en ik moest echt het donkere gat weer induiken iedere avond achter de computer. Ik vroeg me soms echt wel af waarom ik het mezelf aandeed om zo diep te gaan.”

Bang op straat

“Jaren na de verkrachting heb ik nog angsten. Het is nu minder dan jaren geleden, maar ik blijf alert. Ik vermijd bepaalde situaties zoveel mogelijk, zoals in de avond alleen op straat lopen. Voor de zwangerschap vorig jaar, liep ik drie keer per week hard. Dat hardlopen plande ik in de wintermaanden zo in dat ik in het donker alleen tijdens drukke tijden op de grote openbare weg liep en niet in het park, waar ik bij daglicht liep. Daar denk ik van tevoren wel over na. Ik vrees dat ik de onbevangenheid die ik ooit had voorgoed kwijt ben.”

Vaginisme

“Ik heb last gehad van vaginisme, wat ervoor zorgde dat seks pijnlijk was. Om daar van af te komen, heb ik fysiotherapie gehad. Gelukkig was mijn toenmalige vriend erg voorzichtig en begripvol op dat gebied.”

Heden en toekomst

“Op dit moment gaat het goed met mij. Ik ben net moeder geworden van onze tweede dochter en erg aan het genieten van mijn verlof en de tijd samen als gezin. Langzaamaan ben ik wel weer aan het nadenken hoe ik mijn verhaal kan blijven delen en slachtoffers kan helpen. Welke vorm dat krijgt, weet ik nog niet.”

“Ik heb gemerkt dat ik veel slachtoffers heb geraakt met mijn verhaal en ze heb kunnen inspireren met de keuzes die ik heb gemaakt in mijn leven. Ook familie van slachtoffers vonden herkenning in het boek. Dat zegt me dat er nog een wereld te winnen is als het gaat om bespreekbaar maken van de gevolgen van seksueel geweld en ook professionals inlichten over hoe om te gaan met slachtoffers.”

Wil je het hele verhaal lezen van Sonja? Je kunt haar boek ‘Losse haren, leven na verkrachting’ bestellen. Heb jij ervaring gehad met aanranding of verkrachting? De website van Slachtofferhulp biedt advies en steun.

Dit artikel verscheen eerder op Ze.nl.

Lees ook: Joan: 'Mijn dochter kreeg euthanasie vanwege ondraaglijk oorsuizen'