Review: Slumdog Millionaire

Media door Saar

Ram Mohammed Thomas is namelijk geen vakantieliefde, mijn huid is niet gebruind door de Indiase zon en ook de Taj Mahal heb ik nog steeds niet in het echt mogen aanschouwen. Eerder schreef ik al eens over de grote Bollywoodscene in het Indiase Bombay (Mumbai). De drang om een stad als New Delhi te bezoeken slingert de afgelopen dagen heen en weer tussen 'Niets liever!' enerzijds en 'Wat een ellende zal ik er aantreffen?' anderzijds. Ik heb mijzelf met behulp van Ram ondergedompeld in een prachtige cultuur, waarbinnen vele godsdiensten hun plek innemen. Dit levert echter de (on)nodige strijd op. Ook ben ik mij er dankzij deze bijzondere ontmoeting des te bewuster van geworden hoe goed wij het hebben, in ons 'vrije landje'. Wij mogen uitkomen voor onze mening, kunnen met voldoende inzet en wilskracht opklimmen tot welke functie dan ook en wanneer de wereld onder ons ineen lijkt te storten? Dan is er altijd nog de staat om op terug te vallen.

Hoe anders is dit alles in het leven van de 18-jarige weesjongen Ram, die opgroeit in een wereld waar wij ons maar weinig bij voor kunnen stellen. Zijn hart wordt verscheurd door zaken waar wij als welvarende westerlingen ons hoofd voor afwenden, iets dat hij ook meermalen genoodzaakt is te doen - wil hij overleven. Ram is de hoofdpersoon in Vikas Swarup's prachtige debuutroman De Ongelooflijke Lotgevallen van een Arme Geluksvogel. Vikas studeerde geschiedenis, psychologie en filosofie aan de universiteit van Allahabad. Als diplomaat werkte hij in Turkije, de Verenigde Staten, Ethiopië en Groot-Brittannië. Tegenwoordig werkt hij op het ministerie van Buitenlandse Zaken in New Delhi, waar hij directeur is van het bureau dat zich bezighoudt met de Indiaas-Pakistaanse betrekkingen. Een kleurrijke achtergrond, en een ideale voedingsbodem voor een portret dat amper in woorden weer te geven is.

Danny Boyle heeft De Ongelooflijke Lotgevallen van een Arme Geluksvogel zojuist verfilmd, onder de titel Slumdog Millionaire. Momenteel wint deze film prijs na prijs; zo sleepte hij al vier Golden Globes en de publieksprijs van het Toronto Film Festival in de wacht. Ook is de film genomineerd voor maar liefst 10 Oscars. Regisseur Danny Boyle verdiende zijn sporen met succesfilms als Trainspotting, The Beach, 28 Days en A Life Less Ordinary.

Ik liet al wat doorschemeren, maar waar gaat het verhaal nu precies over?
Ram Mohammed Thomas, in de film Jamal Malik geheten, is een weesjongen die besluit deel te nemen aan de Hindi-versie van het programma Who Wants to Be a Millionaire. Het hele land kijkt toe, terwijl hij steeds dichter bij het winnen van een onvoorstelbaar geldbedrag komt. Zoveel geld heeft nog nooit iemand gewonnen, maar dat een arme straatjongen de vragen juist weet te beantwoorden verrast de toeschouwers nog meer. Het kan niet anders dan dat er fraude in het spel is, zo menen de producenten, en de 'grote winnaar' wordt bruut gearresteerd. Ze kunnen echter weinig hard maken. Gelukkig duikt er een advocate op die Ram wil helpen de waarheid aan het licht te brengen. Ram vertelt haar over zijn verleden in krottenwijken, over berovingen, armoede, misbruik en onrecht, maar ook vriendschap en vroegere liefdes. Elk hoofdstuk in zijn verhaal is een wonderbaarlijke sleutel naar het antwoord van de vragen die tijdens de quiz gesteld worden.

Wat maakt nu dat mensen over de hele wereld gegrepen worden door het verhaal van deze jonge Indiase wees?
De Ongelooflijke Lotgevallen van een Arme Geluksvogel heeft twee, met elkaar vervlochten, verhaallijnen. Het is het heftige levensverhaal van een weeskind dat op straat leeft, maar toont ook de vuile wereld van de showbizz wanneer Ram deelneemt aan de televisiequiz Wie Wint een Biljoen. Twee werelden, mijlenver van elkaar gelegen - geen wonder dat er een botsing ontstaat. Wat lezers of kijkers waarschijnlijk zo raakt, is het feit dat een 'doodnormale' jongen, die nooit enige vorm van onderwijs genoten heeft, het zo ver weet te schoppen. Zijn leven hangt meermalen aan een zijden draadje en lijkt als een spel tussen kat en muis - waarbij hogere kasten een dikke vette kater vertegenwoordigen. Desondanks weet hij overal listig tussendoor te sluipen en lijkt het 'geluk' aan zijn kant te staan, zodoende vindt hij altijd een holletje om zich in te verschuilen. Ook ontkom je er niet aan Ram te zien als boegbeeld voor de hoop en verwachtingen van miljoenen straatkinderen, die helaas een onlosmakelijk deel van het Indiase stedelijke landschap zijn.

Rauw, heftig, kleurrijk... Mijn hoofd zit nog vol Ram, ik denk - en hoop stilletjes - dat hij niet snel zal verdwijnen. De ontknoping van het verhaal is overigens voortreffelijk: mijn mond zakte zowaar open!

Ter gelegenheid van de verfilming brengt uitgeverij Mouria een filmeditie van de roman uit. Ik kan niet anders dan zeggen: koop het boek en duik ook weg in een zinderende tocht door het wondere India, laat je grijpen door het portret van een jongen die je wel in je hart en armen móet sluiten!

Slumdog Millionaire beleefde zijn Nederlandse première zaterdag 24 januari, op het International Filmfestival Rotterdam, in het bijzijn van co- regisseuse Loveleen Tandan.

Slumdog Millionaire is vanaf 12 februari te zien in de Nederlandse bioscopen.