Amandla! Mandela: de musical

Vrije tijd door Marit

Het verhaal
Dat het levensverhaal van Nelson Mandela indrukwekkend is, wisten we natuurlijk al. Maar hoe indrukwekkend precies, dat is misschien niet voor iedereen duidelijk. Amandla! Mandela neemt je mee naar het Zuid-Afrika van de jaren '20, toen Mandela nog een klein jongetje was. Van daaruit wordt zijn turbulente levensverhaal verteld: in 1941 staakt hij zijn studie rechten aan een zwarte universiteit om te vluchten voor een gearrangeerd huwelijk.

In Johannesburg komt hij voor het eerst in aanraking met de ANC, wat een belangrijke rol in zijn leven zal blijven vervullen. Een massademonstratie tegen de apartheid loopt uit op een bloedbad en de vreedzame ANC wordt verboden verklaard. Vreedzame acties worden aldus onmogelijk gemaakt en de ANC gaat zich richten op de materialen: ze gaan saboteren en laten op die manier de mensen ongemoeid, maar uiten wel hun onvrede.

Nelson en negen anderen worden gearresteerd en moeten terecht staan voor sabotage-acties en oproep tot burgeroorlog (dit laatste was natuurlijk nergens op gebaseerd). Het proces is oneerlijk: de mannen mogen zich niet verdedigen omdat ze zwart zijn en de rechter veroordeelt acht van hen tot levenslange gevangenisstraf.

De campagne Free Mandela zorgt ervoor dat hij een bekend man wordt. Tot tweemaal toe biedt de regering zijn vrijheid aan in ruil voor onredelijke eisen. Tweemaal weigert Mandela en blijft zitten waar hij al jaren zit. Op 71-jarige leeftijd loopt Mandela in 1990 zijn vrijheid tegemoet en wordt in 1994 de eerste democratisch gekozen president van Zuid-Afrika.

De cast
Nelson Mandela wordt gespeeld door Kenneth Herdigein en dat doet hij met overtuiging. Het aparte accent dat we kennen van Mandela, heeft hij goed bestudeerd, wat voor een goede gelijkenis zorgt. Sophia Wezer (o.a. bekend van Tarzan) speelt Winnie Mandela. Dit doet ze ook goed en haar stem is prettig om naar te luisteren. Peter Bolhuis speelt de rol van de blanke tegenstander: hij vertegenwoordigt de wet in meerdere personages en geeft vorm aan het onderscheid tussen blank en zwart.

Uit Zuid-Afrika is ook een a-capellakoor van negen man overgekomen om de zang te versterken. Het is heel bijzonder om hun wereld bij ons op het podium te zien. Het koor heeft vooral een ondersteunende functie en het is leuk om te horen dat zij ook de 'taal van het klakken met de tong' gebruiken.

De beleving
Het verhaal is hoe dan ook indrukwekkend. De apartheid die je terugziet in de gescheiden bussen en scholen, het oneerlijke proces, de wetten die ter plaatse erbij verzonnen werden, het bloedvergieten en het allesoverheersende onrecht dat er werd aangedaan, zorgt ervoor dat je met alles wat je te weten komt meer respect krijgt voor de mensen die zich hebben ingezet voor de afschaffing van de apartheid. Er is daar heel wat moed voor nodig geweest!

De uitwerking was echter minder indrukwekkend. Het toneelspel was niet altijd goed: het had het karakter van opdreunen - je merkte het wanneer iemand zich niet helemaal aan zijn tekst hield. De zang was echter bijna dramatisch: er werd heel slecht gezongen. Buiten het feit dat veel spelers een wat onzekere, breekbare stem hadden, werd er ook echt vals gezongen. De kinderen zongen steevast vals en de volwassenen pakten hier en daar een valse noot mee.

Ook heb ik me geërgerd aan enkele details: logischerwijs verouderde Nelson Mandela tijdens zijn gevangenschap, maar zijn medegevangenen bleven even oud als in het begin van de gevangenschap. Dat is nog eens apartheid!

De inspirerende muziek die ik verwacht had, was minder vrolijk en aanstekelijk dan ik hoopte en wat kenners om mij heen zeiden lichtelijk geïrriteerd dat er helemaal niet zo gedanst wordt in Zuid-Afrika.

Kortom: voor het verhaal zou je het moeten doen, omdat het een waardevolle geschiedenis is die iedereen zou moeten kennen. De zang was echter tenenkrommend en het acteerwerk kon beter. Hopelijk lag dit eraan dat ik een try-out heb gezien, maar voor zo'n duur kaartje verwacht je natuurlijk een allesoverheersend geluksgevoel als je de zaal verlaat. En nee, dat is niet zo...

Kijk voor meer informatie op: www.mandelademusical.nl.

Foto's: Joris van Bennekom